Co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone; działalność nierejestrowa; ulga na start dla początkujących przedsiębiorców – to niektóre założenia nowego prawa dotyczącego działalności gospodarczej, które Sejm uchwalił 26 stycznia br., a które zastępuje ustawę z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Tak zwana Konstytucja Biznesu, na którą składa się pakiet kilku ustaw, jest największą zmianą prawa gospodarczego w Polsce od wielu lat. Najważniejszym jej dokumentem jest ustawa Prawo przedsiębiorców, która wprowadza następujące zasady:

• co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone (przedsiębiorca ma prowadzić biznes w sposób wolny, jeśli nie łamie wyraźnych zakazów lub ograniczeń);
• domniemanie uczciwości przedsiębiorcy (przedsiębiorca nie będzie musiał udowadniać swojej uczciwości (a wątpliwości co do okoliczności konkretnej sprawy mają być rozstrzygane na korzyść przedsiębiorcy);
• przyjazna interpretacja przepisów (niejasne przepisy mają być w przypadku wątpliwości rozstrzygane na korzyść przedsiębiorców);
• zasada proporcjonalności (urząd nie będzie mógł nakładać na przedsiębiorcę nieuzasadnionych obciążeń, np. nie będzie mógł żądać dokumentów, którymi już dysponuje).

Wśród uproszczeń wprowadzanych w ramach Konstytucji Biznesu znajdą się m.in.:

• możliwość prowadzenia drobnej działalności (w przypadku przychodów miesięcznych do 50 proc. minimalnego wynagrodzenia) bez obowiązku rejestracji;
• zwolnienie nowych firm z obowiązku opłacania składek ZUS przez pierwsze sześć miesięcy;
• stopniowa likwidacja numeru REGON (podstawowym numerem identyfikującym przedsiębiorcę będzie NIP);
• publikacja objaśnień prawnych, napisanych prostym językiem, dla skomplikowanych przepisów;
• możliwość bezterminowego zawieszenia firmy;
• możliwość załatwiania prostych spraw urzędowych przez telefon lub e-mail (urząd będzie mógł w ten sposób szybko poinformować np. o konieczności dostarczenia załączników albo o gotowych do odbioru dokumentach).
• powstanie nowy portal internetowy dla przedsiębiorców. Portal będzie rozwinięciem www.biznes.gov.pl. Wyjaśni, w jaki sposób załatwić sprawy urzędowe i umożliwi np. uiszczanie opłat urzędowych czy uzyskanie zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami albo składkami. Portal przypomni przedsiębiorcom przez sms lub e-mail o zbliżających się terminach urzędowych oraz poinformuje o najważniejszych zmianach w prawie.

Powołany zostanie rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, który będzie mógł np. wnioskować do ministrów o wydanie objaśnień najbardziej skomplikowanych przepisów i interweniować w sprawie łamania prawa przedsiębiorców.

Nowe prawo wejdzie w życie 1 marca 2018 r. – z wyjątkiem przepisów dotyczących „ulgi na start”, które zaczną obowiązywać 31 marca 2018 r.